Amalur eta txantxangorriaren kondaira

Garaien hastapenean bazen Etsai izenez ezaguna zen deabru zahar bat. Hau bera Mikelats eta Atarrabiren irakasle ankerra izatera iritsi zen. Hauek izan ziren bere albotik aldendu ziren bakarrak. Ordea, amorruz beteta, gauero, mendizaleak irri algara eta musikarekin bere baserrira erakarri, bere lur leunak zapaldu, hiltzea sartu eta beraien arima lapurtzen zuen.

Kondaira baten arabera, Amalur zenbait arima falta zirela kezkatzen hasia zen. Honen aurrean lamia guztiak deitu eta arima hauek bilatzen hasi ziren. Txoko eta Hertz guztiak arakatu zituzten erantzun bat izan nahian. Halako gau batean, suaren inguruan zirela, baserri batetik irri algarak entzun zituzten. Iskanbila horren aurrean bertaratzen hasi ziren sua piztuta utziaz. Hau bera nahita utzi zuten itzultzeko garaian bidea ikusi ahal izateko. Baina Etsai hauen berri izanik, ezkutuan suaren ingurura jaitsi eta bere mantua bertan bota zuen hau itzaltzeko asmotan. Hau egiten zuen bitartean, bere jainkosa lagundu nahirik txantxangorri txiki batek bere bularrean txingar txiki bat gorde zuen eta bertatik gertu geratu zen, itxoinean.  

Bien bitartean, Amalur, Etsairen falta ikusita, arima guztiak askatu zituen hiltze guztiak alderantziz jarri zituela. Arimak etxera bideratu zituen lami bakoitza bidelagun izanik. Etsai gertu zen baina arimak aske ziren. Atea ireki eta Amalur bakarrik ikusterakoan ziztu bizian sartu zen. Ordea, Amalurrek alderantziz jarritako hiltzetan tinko geratu eta Amalurrek bere burua salbatu ahal izan zuen. Honen aurrean, Amalurrek mila urteko patua izango zuela esan eta bertatik atera zen. Behin kanpoan, txantxangorriak txingarrari putz egin eta Amalur argi horrekin zuzeneko bidea hartu ahal izan zuen. Bere balentria ikusita, bularra gorri koloretan utzi zion ongiaren eta argiaren seinale.

Antza Etsai bere hiltzetan jarraitzen du. Aldiz, mendian gauez bazaudete kontuz ibili inor limur ez zaitzaten, eta lur eremu bigunetan oinazerik ez utzi.