Hil eta berpiztu.
13:59
Nahiz ihauteriak askok garizumarekin eta kristau munduarekin
erlazionatu nahi izan, bada garaikoen kutsu handia oraindik hauetan.
Bertan arima txarrak uxatzeko usadioa dakarkigu gogora non hotz
garaietan eta amalurra esnatzeko helburua aintzat harturik
ezkortasuna baztertu nahi den.
Egia da bakoitzak
bere erara egiten diola aurre, neguari, hotzari, iluntasunari. Eta
bertan haragia eta animismoa beti tartean. Garaiko ihauteriak
mantentzen dituztenak animaliak dituzte tarteko askotan hauen
inguruko erritualak errepresentatuz. Eta bukaeran, hainbat kasuetan
ere, zerbait sinbolikoa erretzen dute; horra Lantzeko Miel Otxin,
Irungo Zanpantzar edota Tolosaldeko Sardinaren ehorzketa bera. Aldiz,
naturaren errepresentazioa horretan da. Berdin dio, gaizkile edo
animali bat bertan izatea; pertsonifikazioa gutxienekoa da; kontua da
natura, uzta garaia urtero “hil” edo itzaltzen dela, berriz ere
pizteko,“jaiotzeko”. Hortik garaiko natura eta euskal kulturaren
arteko lotura une bat.
Hau jakinik,
garrantzitsua da “lo” egotea noiz edo noiz. Naturari egin behar
diogu kasu. Eta horrek beti dakarkigu gauza berri asko, proiektu
erreal asko. Gure burua pizten laguntzen digu, eta haratago joan nahi
dugula pentsatu dugu. Lortuko ote dugun edo ez auskalo, baina
naturari erreparatzea ezinbestekoa iruditzen zaigu. Orain hori
plasmatu, mendi gehiago egin eta aurrera. Hori bai, gure filosofiari
eutsita; gauza guztien gainetik dena erabakitzen duena mendira joan
nahi duen hori da. Eta gu, hori partekatzen dugun pribilegiatuak.
0 Iritzi